presencing

Post-corona samenleving: hoe zetten we nu de juiste stappen?

9 april 2020 – Aangezien alles om ons heen al in beweging is, lijkt dit juist het moment om te werken aan een weerbare, veerkrachtige post-corona samenleving. Een mooiere samenleving, zoals we in ons hart weten dat deze mogelijk is. Maar wat is dan van belang? Wat is wijsheid? Hoe kunnen we daar juist nu stappen in zetten? Meer lezen

eerste dag thuiswerken

Corona is de transitie

17-3-2020 – Corona ís de transitie. We kunnen reageren op wat er nu gebeurt vanuit ‘het huidige regime’ of vanuit de ongewisse toekomst zoals deze op ons afkomt. Doe ik het eerste, dan voel ik vooral wat onder mij vandaan glijdt. De zekerheden, de vanzelfsprekendheden. Doe ik het tweede, dan bekruipt mij een grote nieuwsgierigheid en een verlangen naar een mooiere wereld waarvan ik in mijn hart voel dat deze mogelijk is.Meer lezen

Kwantum landbouw: verkenning van een energetisch wereldbeeld

1 september 2018

door Lisette van der Wel*

Op een zonnige voorjaarsdag reis ik af naar Zwolle voor een ontmoeting met landbouwkundige Henk Kieft. Ik wil meer weten van zijn vernieuwende werk op het gebied van ‘kwantum landbouw’, een vorm van landbouw die uitgaat van de wederzijdse beïnvloeding van mens en natuur, ook langs energetische en intuïtieve weg. Vanuit mijn werk met natuuropstellingen heb ook ik de ervaring dat er meer is dan het oog kan zien in het contact van mensen met hun natuurlijke omgeving. Ik ben benieuwd wat het onderzoek van Henk kan bijdragen aan beter begrip van deze interactie. Met een verse pot thee zetten we ons op het terras van zijn huis. Omringd door zingende tuinvogels, steekt Henk van wal. Meer lezen

Radicaliserende tegenstand van (energie)projecten op lokaal niveau – voel jij je nog verbonden?

In zijn essay ‘Niet langer verbonden’ (2 jan 2016) vraagt Bas Heijne zich af: waarom radicaliseren opvattingen in Nederland zo snel? Bedreigde eigenheid en een heftig gevoel van miskenning vormen volgens hem al jarenlang de grondtoon van de vaderlandse onvrede. Deze gevoelens gaan gepaard met heftige emoties, waarover vaak verbazing is. Hoe kan het dat een inspraakavond over de komst van een ASC of een windmolenpark zo gruwelijk uit de hand kan lopen?

Heijne beargumenteert naar mijn inzien terecht dat we moeten durven zien wat onderliggend is aan deze emoties: het gaat om een groeiend gebrek aan onderlinge verbondenheid in de samenleving.

Meer lezen

The Social Labs Revolution, a new approach to solving our most complex challenges

Blog inspired by the book: The Social Labs Revolution, a new approach to solving our most complex challenges, by Zaid Hassan

This was one of those books that sat on my digital shelve for at least 2 years until I realized I really did need to read it. I was hoping the book would help me see how to proceed with a subject that is so complex I couldn’t possibly see how we’d make progress with traditional project planning methods: the micro- and nano plastics problem in the world’s aquatic environments.

The book reaffirmed my intuition that such a problem can benefit from what Zaid calls a Social Lab. And through the description of Labs that Zaid ran himself, I became more realistic about the amount of time and effort that would be needed to get such a lab up and running, and about the time needed to keep it running.

For example, the Sustainable Food Lab took Zaid and his colleagues about 3 years to prepare and is still running. Other labs ran for at least three years. Some labs keep evolving, as the problems they focus on evolve.

What’s different about the labs, compared to traditional planning methods? How do they work? And why are they increasingly important?  Meer lezen

Niet alles is te koop! Oh ja? Waarom eigenlijk niet?

Blog geïnspireerd door het boek ‘Niet alles is te koop, Michael J. Sandel’

Het lijkt zo evident, dat niet alles te koop is. De liefde. Vriendschappen. Nieren. Een publieke verkeersrotonde. De aandacht van kinderen. Politiek filosoof Michael J. Sandel (Harvard University) toont met een grote hoeveelheid voorbeelden aan dat de afgelopen decennia steeds meer dingen te koop werden. Dingen waarvan je je kunt afvragen hoe gewenst dat is.

De markt rukt op als antwoord op maatschappelijke uitdagingen. Universiteiten of sportverenigingen die kampen met een begrotingstekort; scholen met slechte prestaties ten opzichte van het landelijke gemiddelde; gemeentes die het aan geld ontbreekt voor de groenvoorziening; patiënten die hun pillen niet nemen en daarmee de zorgkosten omhoog jagen; de markt weet er wel raad mee. Fijn! Mooi opgelost, zou je denken.

Door het boek van Sandel wordt duidelijk  waarom we haarfijn aanvoelen dat dit te mooi om waar te zijn is. Hij illustreert nauwgezet welke systeemdynamiek maakt dat een groeiende invloed van de markt grote ongewenste consequenties heeft. In deze blog ontrafel ik die dynamiek en teken hem uit.  Meer lezen

Aldous Huxley (1894-1963) over de noodzaak van systeemdenken op school

Gisteravond had ik het eindelijk uit. Het boek van Klaas van Egmond, een Vorm van Beschaving. Een boek dat ik de moeite waard vind en dus voor jou heb samengevat. Toch vond ik dat niet genoeg. Ik moest nog iets met dat ene omgevouwen hoekje! Een passage die ik een groter publiek gun, dus bij deze. Waan jezelf even op het utopische eiland Pala – een verzinsel van de Engelse schrijver Aldous Huxley* (1894-1963). Een eiland waarop bekend was wat echt nodig is voor een duurzame samenleving. Bent u er klaar voor?  Meer lezen

Verbazingwekkende systeemfocus van Singapore leidt tot radicale verduurzaming

Vorige week woensdag was ik bij een bijeenkomst van Pakhuis de Zwijger, getiteld: Sustainable and Inclusive Planning in Singapore. Een gastlezing door Larry Ng Lye Hock, directeur van de Singapore Urban Redevelopment Authority en de World Cities Summit.

Singapore is een fenomeen. Een relatief onbegrijpelijk fenomeen. Ondanks de excellente toelichting van Ng Lye Hock leken de meeste aanwezigen op de 28ste niet te snappen hoe het Singapore gelukt is om zo duurzaam en groen te worden. Meer lezen

Never change a winning team

Zeg eens eerlijk: vond u dat het Nederlandse elftal Hiddink moest laten vallen na drie verliezen op een rij? Mijn gok is dat u net als ik denkt van niet. Omdat u net als ik een intuïtief besef heeft dat het Nederlands elftal een interventie in haar spelsysteem nodig had. Ook beseffen we dat het tijd kost om weer een nieuw goed werkend systeem te creëren. Die paar pijnlijke verliezen zien we in een groter perspectief. Het perspectief dat een paar sterspelers weer kritisch naar hun eigen spel moeten leren kijken en dat Hiddink weleens een spelsysteem zou kunnen creëren dat tot meer creativiteit en veerkracht leidt. Meer lezen

Als doen het nieuwe denken is

groen dakVorig jaar besloot ik het dak van mijn Amsterdamse appartement te ‘vergroenen’; ik had gelezen over de waterproblematiek waar steden mee kampen[1], de massale bijensterfte die internationaal speelt[2], de warmte die steden vasthouden (huizen koelen gaat in de toekomst een groter probleem worden dan huizen verwarmen) en het belang van groen in de stad om fijn-stof te verminderen en CO2 uit de lucht te halen. Ik had ook ervaren dat mijn appartement erg warm kan worden in de zomer en hoopte dat een paar stroken sedum in de zomer voor verkoeling zouden kunnen zorgen. Intussen weet ik dat het sedum nauwelijks verkoelend werkt in de zomer of isolerend in de winter dat de katten van de buren het sedum als een soort Efteling-attractie ervaren en dat mijn rechterburen gevoelig zijn voor esthetiek – ze vonden het sedum zo mooi dat ze dit daags nadat ik het neerlegde ook aanschaften*.
Meer lezen

The end of the world as we know it – but there’s hope

The Great Disruption, by Paul Gilding: a book I almost did not finish. Was it too depressing? I remember taking the book with me on a trip to Portugal two years ago, feeling ashamed to continue reading in the companionship of some Spanish fellow hostel guests. Their country was in such a big economic mess, who was I to confront them with even more problems by reading a book about the collapse of the world economy due to climate crisis. I preferred to cheer them up rather than talk about the essence of this book which I expected to be nothing less than fear-mongering. But the fact is that the book is not depressing. It is harsh, full of realism about the ecological tipping points that will put climate crisis on top of every world leader’s agenda at some point, but it provides perspective for a way out, and reminds us that we all need to take action, in any way we can.   Meer lezen

Transition Towns – de moeite van een kennismaking waard

Vooroordelen. Ik hoop vaak dat ik ze niet heb, maar ook ik ben maar een mens. Daar kwam ik vorige week weer achter toen ik een lezing bijwoonde van Rob Hopkins, grondlegger van de internationale ‘Transition’ beweging. Iets in mij vermoedde al dat het beeld dat ik had van deze beweging niet klopte. Dat de beweging geen utopische, wij ‘breien onze eigen geiten wollen sokken’ dynamiek kent om daarmee de wereld te redden, maar veel praktischer en realistischer te werk gaat. Anders kan ik ook niet verklaren dat ik me zo snel inschreef voor deze lezing, nadat ik hierover een mail ontving. Feit is, dat Hopkins voor mij en alle andere aanwezigen bij Pakhuis de Zwijger, zonder dat hij daar erg z’n best voor hoefde te doen, dat boterzoete, naïeve ‘let’s change the world one micro-garden at the time’ imago, terugbracht naar iets wat ik vast wilde vastpakken en waar ik meer van wilde weten.   Meer lezen