17 maart 2020
Wat me heeft verbaasd in het werken aan ‘transities’ de afgelopen jaren, is dat we zo weinig beeld hebben waarnaartoe we in transitie zijn. Ik voelde al langer dat 2020 het jaar van de transitie gaat worden. Ik wilde er zelfs mijn eerste nieuwsbrief van dit jaar aan wijden. Corona leek dit te overschaduwen. Totdat ik besefte. Corona is die transitie. En we kunnen reageren op wat er nu gebeurt vanuit ‘het huidige regime’ of vanuit de ongewisse toekomst zoals deze op ons afkomt. Doe ik het eerste, dan voel ik vooral wat onder mij vandaan glijdt. De zekerheden, de vanzelfsprekendheden. Doe ik het tweede, dan bekruipt mij een grote nieuwsgierigheid en een verlangen, naar een mooiere wereld waarvan ik in mijn hart voel dat deze mogelijk is.
Van abstract naar concreet
Leren en anderen meenemen in wat transitie is, was voor mij tot op heden een vrij abstracte exercitie. Ondanks dat ik werkvormen tot mijn beschikking heb die grote maatschappelijke ontwikkelingen voelbaar maken – o.a. via opstellingen – voel ik nu pas echt wat transitie is. Een schoksgewijze ontwikkeling naar een nieuw paradigma. Een nieuw dominant systeem. Een nieuwe manier van samenleven inclusief omgangsvormen.
Niets is meer hetzelfde
Wat heeft corona hiermee van doen? Impliceer ik nu dat corona onderdeel is van die schoksgewijze ontwikkeling naar een nieuw paradigma? Ja, in feite wel. Hoewel we ons letterlijk afscheiden van elkaar en fysiek afstand houden, voelen we door deze crisis als geen ander hoe alles met alles samenhangt en hoe het welzijn van de een, relateert aan het welzijn van de ander. Alleen als de weerbaarheid van de samenleving als geheel omhooggaat, kunnen we door. Veerkracht en weerbaarheid, dat is het enige dat ertoe doet. En ‘het huidige systeem’ is weinig weerbaar. Als we een paar maanden niet vliegen met zijn allen, veel minder geld uitgeven en binnen blijven, stort de economie in elkaar. En dat de weg voorwaarts zou zijn dat we zo snel mogelijk weer gaan vliegen, geld gaan uitgeven en ‘de economie’ daarmee weer oplappen, opdat alles weer ‘normaal is’, gaat er denk ik bij niemand in. De komende jaren wordt alles anders.
De beweging naar een relationeel paradigma
We zitten in de beweging naar een ‘relationeel paradigma’, waarbij we weer zien, voelen en doorleven, dat het web van leven als geheel goed moet functioneren, willen we ieder voor zich goed kunnen functioneren. Van ego naar eco. Geen sinecure. En toch is er maar één weg voorwaarts. En dat is nieuwe vormen ontdekken. Nieuwe afspraken en structuren. In deze gekke tussentijd, waarin het oude niet meer is en het nieuwe nog vorm moet krijgen, is het toch een kwestie van elke dag opstaan. De dag begroeten en er het beste van maken. ‘Stumbling forward’.
Voorproefje?
Wicked problems, vragen om ‘messy solutions’. De theorie kende ik wel. De praktijk ben ik nu aan het ontdekken. Het zou me niks verbazen als we de komende weken en maanden geweldige nieuwe manieren vinden om ons leven in te richten en betekenis te geven. Met vallen en opstaan, frustraties en zegeningen. Deze eerste thuiswerkdag bood al een mooi voorproefje van wat werkt en niet werkt. In alle schoonheid en pijnlijkheid. Die eerste call vandaag in ’t zonnetje, met een blije baby aan mijn voeten, die vrolijk alle opkomende bloemen uit de border trekt. En die ijskoude interactie tussen mij en mijn manlief nadat even onduidelijk was wie verantwoordelijkheid had voor diezelfde vrolijke baby (die inmiddels lag te huilen, terwijl ik nog in een ‘call’ zat), waarbij ik vanuit angst reageerde en de schuld op manlief afschoof.
Schietgebedje
Mijn schietgebedje voor morgen: dat ik ’t ongewisse maar vanuit nieuwsgierigheid tegemoet mag blijven treden, met open hart en open geest. Mezelf vergevend voor alle hang naar controle, angsten en verkrampingen in ’t vinden van een nieuwe dynamische balans, in ’t kleine van mijn gezin en ’t grote van de fysieke transities waar ik bij betrokken ben. Zo binnen, zo buiten. (Amen :-).
Impliciete verwijzingen:
Charles Eisenstein, The More Beautiful World Our Hearts Know is Possible
Theory-U – leiden vanuit de toekomst
DRIFT, transitietheorie (regime/ niche)
Messy institutions for wicked problems, how to generate clumsy solutions