A Systems Learning Platform

Door Inge Knoope – naar aanleiding van systemisch lab duurzame uitdagingen van 3 mei 2017

Ik zie haar nog staan. Haar schouders zakken langzaam naar beneden. De ontspanning daalt over haar gezicht. Ze is opeens heel mooi en sterk. Ze straalt wijsheid uit.

Zojuist heeft ze haar eigen plek ingenomen in een maatschappelijk opstelling, die tot een onverwachte afronding komt. Ze heeft zich oprecht afgevraagd hoe het verder moet met het initiatief, waar ze tot nu toe met hart en ziel aan gewerkt heeft. Maar ze voelt ook dat er iets hapert. Uit de opstelling krijgt ze terug gespiegeld dat het beter is voor haar, én voor het maatschappelijke veld waarin ze zich begeeft, wanneer ze nu rust neemt en om dat project waar ze mee bezig is, éven  wat minder belangrijk te maken dan de rest van de dingen die in haar leven spelen.

De wending is een verassing voor mij én spreekt me aan. Het is een vanzelfsprekende aanname dat we ‘het goede’ doen wanneer we actief en initiatiefrijk zijn. Ik deel kennelijk ergens die opvatting. Anders was ik nu niet zo verrast geweest door dit moment. Maar is deze opvatting over ‘het goede’ niet eigenlijk een gewetensdruk die voortkomt uit angst, in plaats van uit kracht en wijsheid? Kennelijk is verantwoordelijkheid nemen voor jezelf niet altijd hetzelfde als actief en initiatiefrijk zijn. Maar waarom zou ‘doen’ eigenlijk beter zijn dan ‘laten’? En waarom zou ‘inspanning’ beter zijn dan ‘ontspanning’?

“Nou…,” werp je vast tegen “geconfronteerd als we zijn met de rampen die zich afspelen in het milieu en met kennis over de uitputting die er gaande is in de natuur, voelen we niet voor niets de gewetensdruk. Er móet iets gebeuren.”

Maar, zeggen wij dan op onze beurt, de issues die we in de wereld proberen op te lossen, zijn gezamenlijke issues. En wie weet in zijn of haar eentje wat de gezamenlijke volgende stap is? Het is wel te begrijpen dat je een aansporing voelt, maar de gewoonte om te denken in dóén, in plannen en acties, in de gerichtheid op handelen, kan zó sterk zijn, dat je er van bij jezelf weg raakt. Je kunt daardoor de finesses verliezen van je intuïtieve gevoel van richting. Ondertussen raak je vermoeid en ook teleurgesteld wanneer je daardoor juist je doel mist.

Hoe werk je vanuit de beweging die er in het grotere geheel gaande is? Die vraag stel je expliciet middels het systemisch werk. En dat is juist daarom zo krachtig en beloftevol, omdat het jouw handelen in een context plaatst. Je wordt er door aangespoord je plek in te nemen én om je grenzen in acht te nemen door je een deel te weten van het grotere geheel. En jouw eigen onvervreemdbare plek kent ook een rechtvaardige balans tussen in- en ontspanning.

We zagen bijvoorbeeld hetzelfde in een opstelling over het voedselsysteem, waarin we ‘de pionier’ als archetype zagen verschijnen. Deze liet zich aanvankelijk ook zien met een sterke doe-energie, gericht op ‘oplossingen’ die de druk op het probleem eigenlijk alleen maar deden toenemen. In deze opstelling bleek de liefdeskracht zelf een verlichtende wending tot stand te kunnen brengen.

Ook dat maakte veel indruk. Een hulp voor mij is sinds dien om mezelf in het dagelijks leven regelmatig af te vragen: “Wat zou de liefde nu doen?” Het is een simpele gewoonte geworden, die me helpt te vertragen en om bewust de intuïtieve laag op te zoeken. Van daar uit te leven en te werken, dat vraagt vertrouwen maar heeft meer constructieve impact dan wanneer ik het allemaal zelf moet verzinnen en de oplossing, soms ook werkelijk vanuit een onderliggend gevoel van onmacht, in mijn eentje moet zien te realiseren.


Inge Knoope werkt met Lisette van der Wel en Martine Verweij samen in de begeleiding van systeemopstellingen tijdens de systemische labs die Green Bridges eens in de twee maanden organiseert.  
Wil je ook een keer meedoen met een systemisch lab? Schrijf je nu in
Lees meer over systeemopstellingen

Foto – Unsplash 

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *