Met dit boek prikkelden Van Soest en Van Praag mijn relativeringsvermogen. Zij wezen me erop dat het leven een spel is, dat je absoluut kunt spelen, of kunt relativeren. Ze beschrijven daarbij verschillende spelarena’s – zoals liefdesrelaties, de politiek, en organisaties – geven voorbeelden van relatief en absoluut spel en beschrijven de consequenties.
Sinds ik met deze bril op naar de wereld kijk zie ik overal voorbeelden van het absolute en het relatieve in de interacties tussen mensen. Juist als je zoals ik vrij actief een betere (duurzamere) wereld nastreeft, is het lastig om dat niet als iets absoluuts te zien.
Duurzaamheid-discussies, bijvoorbeeld, verzanden snel in een gepolariseerd onderscheid tussen goed en kwaad. “De grote energiespelers zoals ‘Essent en Nuon’ zijn fout, daar kunnen wij ons niet mee associëren. Daar moeten we ons tegen afzetten.” Aldus het leeuwendeel van de initiatiefnemers van bottom-up energie coöperaties. Die zich vervolgens ook van elkaar proberen te onderscheiden. En elkaar bekritiseren. Alsof er maar één absoluut goede weg naar voren is en de rest het licht in de ogen niet verdient.
Ook mijn partner bleek tijdens onze vakantie af en toe goed in het absolute. En voor ik het wist ging ik er in mee. Zo werd het niet voortdurend afsluiten van de (zijn) auto op de Poolse camping een absolute indicatie van mijn gebrek aan respect voor hem en zijn afwegingen. En mijn suggesties om eerst museum A te bezoeken en pas later op de dag museum B een teken dat ik hem niet serieus nam en vooral mijn eigen agenda belangrijk vond. De vakantie werd weer leuk toen we elkaar niet meer serieus namen in het absolute en een spelelement introduceerden om in serieus wordende situaties het relatieve terug te halen.
Het is een gekke gedachte. Dat het leven een spel is. Maar door Van Soest en Van Praag leer je die gedachte waarderen. En ontdek je dat er veel voordelen zijn als je het leven zo ziet.
Je kunt dansen met wat er is in jezelf of met de omstandigheden, je bent vrij en autonoom, en dus kun je relaties leggen, je bent onafhankelijk, ook van de omstandigheden, je kunt zien wat er gaande is door te relativeren.
De ideale levenshouding voor een systeemdenker.
Als je vergeet dat het leven een spel is, dan wordt het leven iets absoluuts, en raken we in moeilijkheden. Experimenteer er maar mee! Je zult zien dat ze gelijk hebben!